Wszystko co musisz wiedzieć o bezpieczeństwie przesyłki – poradnik
Zlecenie transportu wiąże się z przekazaniem przesyłki w ręce przewoźnika. Wielu zleceniodawców zastanawia się, co zrobić, aby zadbać o bezpieczeństwo swojej przesyłki. Ryzyko można minimalizować, a wielu problemom zapobiegać, jednak czasem dochodzi do sytuacji, w których przewoźnik dopuszcza się zaniedbania lub wręcz oszustwa. Co w takim przypadku powinien zrobić zleceniodawca? Piszemy o tym, jak unikać komplikacji związanych z realizacją transportu, a także jak postępować, jeżeli już wystąpią.
Przed zleceniem transportu:
- Jak wybrać przewoźnika i na co zwrócić uwagę podczas podejmowania decyzji?
- Jakie dokumenty podpisać?
W razie problemów:
- Do kogo zgłosić się po pomoc?
- Kto ponosi odpowiedzialność za szkody?
Rozmawialiśmy z Joanną Jarosz-Zugaj adwokat specjalizującą się w prawie transportowym, autorką bloga Adwokat w transporcie.
Jak wybrać przewoźnika i na co zwrócić uwagę podczas podejmowania decyzji?
Najlepiej wybrać rzetelnego przewoźnika. Warto zwrócić uwagę na komentarze i referencje. Firmy, które dopiero rozpoczęły swoją działalność, mogą nie mieć takich komentarzy, jednak pozostaje zapoznanie się z profilem przewoźnika i zadawanie pytań. Ogromne znaczenie ma ubezpieczenie, o czym wspomniała też nasza specjalistka:
Przede wszystkim, trzeba sprawdzić ubezpieczenie: czy i jaką polisę posiada przewoźnik. Ważny jest zakres odpowiedzialności przewoźnika. Na rynku działa wielu spedytorów. Dla zleceniodawcy często spedytor równoznaczny jest z przewoźnikiem, z nim zawiera się umowę przewozową, jednak spedytorzy mogą posiadać ubezpieczenie spedytora, a nie OCP przewoźnika.
Dobrze więc wiedzieć, jakiego rodzaju ubezpieczenie posiada przewoźnik i jakie szkody pokrywa polisa.
Zlecając transport, przekaż przewoźnikowi dane dotyczące przesyłki, załadunku, rozładunku, trasy i terminów. Gdy zlecasz przewóz towarów wymagających zapewnienia szczególnych warunków podczas transportu, nie zapomnij powiadomić przewoźnika o swoich wymaganiach. Przewoźnik musi wiedzieć o tym, że przedmioty są delikatne lub że towar należy przewozić w określonej temperaturze. Dzięki odpowiedniej komunikacji unikniesz nieporozumień.Jakie dokumenty podpisać?
Najczęściej spisywane dokumenty to list przewozowy krajowy, list przewozowy CMR oraz umowa przewozu.
List przewozowy krajowy zawiera informacje na temat nadawcy, miejsca przeznaczenia przesyłki i samej przesyłki. Najlepiej, aby w liście przewozowym znalazło się jak najwięcej danych, także na temat dodatkowych warunków, jakie mają być spełnione podczas przewozu.
List przewozowy CMR stosuje się przede wszystkim podczas transportu międzynarodowego. Zawiera dane na temat nadawcy, odbiorcy i przewoźnika. Powinny znaleźć się w nim również terminy i miejsca załadunku oraz rozładunku, informacja na temat kosztów transportu, spis wszystkich dokumentów przekazanych kierowcy przez nadawcę i instrukcje dotyczące formalności celnych. Do listu przewozowego warto również wpisać deklarację wartości przesyłki. Informacje, które powinny znajdować się w tym dokumencie, reguluje konwencja CMR.
Umowa przewozu może przybierać różne formy, nie zawsze jest to tradycyjny dokument podpisany przez obie strony. Może się na nią składać korespondencja pomiędzy zleceniodawcą a przewoźnikiem czy zapis rozmów. Jednak im dokładniejsza jest umowa i im więcej konkretnych informacji zawiera, tym lepiej. Przede wszystkim, powinna opisywać trasę przewozu, koszt i przedmiot transportu. Wskazane jest również, aby zawierała wszystkie istotne informacje dotyczące warunków, w jakich realizowany ma być transport. Określić należy też zakres odpowiedzialności przewoźnika: czy odpowiada jedynie za transport, czy po jego stronie leży też np. załadunek i rozładunek. Wynagrodzenie za dodatkowe usługi powinno być zwarte w umowie.
Wzory dokumentów znajdziesz w naszym Poradniku transportowym oraz więcej informacji na temat Listu przewozowego: List przewozowy – fakty i mity oraz Jak poprawnie sporządzić list przewozowy .
Do kogo zgłosić się po pomoc w razie problemów?
Jeżeli Twoja przesyłka zaginęła lub uległa uszkodzeniu, przewoźnik spóźnił się na miejsce dostarczenia towaru albo w ogóle nie odebrał go z miejsca załadunku, podsumowując: gdy z jakiegoś powodu uważasz, że przewoźnik dopuścił się zaniedbania lub oszustwa, powinieneś/aś poprosić o pomoc Policję i/lub prawnika.
Odszkodowania można domagać się dwutorowo: na drodze postępowania cywilnego lub karnie. Jeśli działanie przewoźnika miało znamiona czynu zabronionego (przestępstwa), można pójść na Policję. Warto jednak przekazać Policji zgłoszenie w formie pisemnej. W przygotowaniu zgłoszenia pomóc może prawnik.
Wcześniejsze przygotowanie pisemnego zgłoszenia nie jest konieczne, ale ułatwia dokładne, rzeczowe opisanie problemu, upraszczając tym samym pracę Policji i zwiększając szansę na znalezienie rozwiązania. Jeżeli nie jesteś pewien/a jakie dokumenty dostarczyć Policji, jakie informacje przekazać, porozmawiaj z prawnikiem.
Oprócz postępowania karnego, pozostaje również ubieganie się o odszkodowanie w oparciu o prawo transportowe i CMR. Podstawą może być na przykład uszkodzenie towaru, opóźnienie w dostarczeniu przesyłki czy nie podstawienie samochodu pod załadunek i nie zrealizowanie zlecenia.
Kto ponosi odpowiedzialność za szkody?
„Kwestia odpowiedzialności przewoźnika jest bardzo istotna. W konwencji są ograniczenia w zakresie odpowiedzialności przewoźnika”, podkreśla Joanna. Przewoźnik odpowiada za bezpieczeństwo przesyłki w trakcie transportu. Co do załadunku, rozładunku, umieszczenia, zdjęcia towaru z pojazdu, zabezpieczenia przesyłki – wszystko zależy od tego, co zawarte zostało w umowie. Nie bez znaczenia są również okoliczności i przyczyny wpływające na opóźnienie czy uszkodzenia. To, czy przewoźnik ponosi faktyczną odpowiedzialność za uszkodzenie lub opóźnienie, jest kwestią dość skomplikowaną i niejednokrotnie sporną.
Jeżeli doszło do opóźnienia, strona, która została poszkodowana w jego wyniku, musi wykazać, że poniosła szkody. Na gruncie CMR poszkodowany ma 21 dni na zgłoszenie sprawy. Na gruncie prawa przewozowego nie obowiązuje taki termin.
Zatem aby uzyskać odszkodowanie, należy udowodnić, że poniosło się szkody w wyniku opóźnienia.
Kluczowe jest też to, jakiego rodzaju umowa została spisana pomiędzy Tobą a przewoźnikiem i jakie warunki uzgodniono.
Odszkodowanie za niektóre szkody pokryć może ubezpieczenie, pod warunkiem, że przewoźnik posiada właściwą polisę.
Umowę warto spisać jeszcze przed transportem, dzięki temu zyskujesz wyraźny dowód, że zleciłeś/aś wykonanie usługi i przewoźnik przyjął zlecenie
Tak więc, aby uchronić się przed przykrymi konsekwencjami, trzeba podjąć przemyślaną decyzję dotyczącą wyboru przewoźnika, przekazać mu wszystkie ważne informacje i zadbać o spisanie kompletnych dokumentów, zawierających jak najwięcej ważnych danych. Gdy natomiast zostałeś/aś oszukana przez przewoźnika lub poniosłeś/aś szkody w związku z jego zaniedbaniem, możesz ubiegać się o odszkodowanie, najlepiej zaczynając od konsultacji z prawnikiem.
Szukasz firmy, która przewiezie Twoją przesyłkę? Sprawdzonych przewoźnków znadziejsz na Clicktrans:
Zobacz także:
