Jak pochodzenie towaru wpływa na transport?
Przyzwyczailiśmy się, że patrząc na metkę lub etykietę produktu zwykle widnieje tam napis: „Made in China”. Potrafimy się nawet zdziwić, gdy przeczytamy: „Made in Poland”, „Made in EU” lub „Wyprodukowane w Polsce”. Te napisy to nic innego jak oznaczenie kraju pochodzenia towaru. Na dokumentach przewozowych najczęściej spotykamy formę „country of origin”, która oznacza nic innego niż słynne „Made in …”. A wszystkim rządzą reguły pochodzenia towaru.
Pochodzenie towaru
Pochodzenie towaru nie jest zagadnieniem problematycznym, gdy towar został wytworzony w jednym kraju. Sprawa komplikuje się, gdy towar został wytworzony przy współudziale kilku państw. Z łatwością potrafimy sobie wyobrazić taką sytuację: Karoserię samochodów wytworzono w Chinach, wycieraczki sprowadzono z Japonii, dywaniki podłogowe przyjechały z Holandii, w Niemczech zamontowano samochodom silniki a całą resztę złożono we Francji? Jaki jest kraj pochodzenia tych samochodów?
Z pomocą przychodzą nam przepisy międzynarodowe, które mówią, że jeżeli w wytwarzanie towaru było zaangażowanych wiele państw, uznaje się, że towar pochodzi z kraju, w którym produkt został poddany ostateczne istotnej i ekonomicznie uzasadnionej obróbce lub przetworzeniu w wyniku, którego powstał zupełnie nowy produkt lub stanowiło to istotny etap procesu produkcji. W praktyce, dla sprecyzowania przyjęto, że ta obróbka lub przetworzenie musi zwiększyć wartość produktu o ponad 50%. Dodatkowo ustawa wymaga, żeby obróbka lub przetworzenie zostało wykonane w przystosowanym do tego celu przedsiębiorstwie.
W przypadku międzynarodowego transportu towarów ważnym dokumentem jest świadectwo pochodzenia towarów . Obrazowo można ten dokument przedstawić jako paszport produktu, który potwierdza jego obywatelstwo. Świadectwo pochodzenia towaru gwarantuje, że towar został wyprodukowany w danym kraju, z którego jest dostarczany. Dokument jest rodzajem zabezpieczenia, który pozwala uniknąć komplikacji w transporcie. W przypadku przewozów do niektórych państw lub unii celnych jest wręcz dokumentem wymaganym i niezbędnym. Certyfikat stanowi również swego rodzaju przepustkę, za pomocą której można ubiegać się o zastosowanie ulgowej taryfy celnej. Warto nadmienić, że świadectwo pochodzenia wystawiane jest na pisemny wniosek osoby zainteresowanej.
Jak pochodzenie towaru wpływa na transport?
Międzynarodowe umowy handlowe a także konflikty między państwami determinują przewóz towarów i znacząco wpływają na warunki i opłacalność transportu. Towar pochodzący z jednego regionu świata natrafi na obostrzenia w handlu międzynarodowym a pochodząc z innej części świata może zostać potraktowany na preferencyjnych warunkach.
Umowy preferencyjne pozwalają na przykład towarom pochodzącym z państw afrykańskich, na preferencyjne stawki celne. Dokładnie rzecz ujmując, Afryka jest uznawana za rozwijający się region świata, dlatego też duża część towarów wyprodukowana na tym kontynencie posiada zerowe cło.
Kraj pochodzenia determinuje nam również zakazy wwozu i wywozu danych towarów do i z państw. Jeżeli Rosja nakłada embargo na europejskie jabłka, to dowód pochodzenia jabłka z Polski uniemożliwia przewóz i sprzedaż tego towaru w Rosji.
Skrajnym przypadkiem na mapie świata jest Korea Północna, w przypadku której międzynarodowe umowy handlowe nakazują całkowity zakaz handlu, czyli również transportu towarów do i z Korei Północnej.
Jeżeli natomiast pod lupę weźmiemy takie państwa jak Afganistan, Irak, Syrię, to wszystkie towary wyprodukowana w tej części świata i sprowadzane do Europy podlegają dodatkowym kontrolom. Te działania mają zapobiegać atakom terrorystycznym i zwiększać poczucie bezpieczeństwa obywateli.
Międzynarodowe umowy handlowe szczegółowo określają wymagania wobec towarów pochodzących z poszczególnych krajów. Na rynku jednym z najczęściej spotykanych dokumentów jest świadectwo przewozowe EUR1. Wydawane jest ono w przypadku, gdy między krajem UE a konkretnym państwem importu istnieje preferencyjna umowa dwustronna. Ten dokument potwierdza europejskie pochodzenie towaru wwożonego do krajów trzecich. Świadectwo EUR1 posiadają towary, wobec których mają być zastosowane preferencyjne stawki celne, czyli wobec których ma zostać obniżona stawka cła w kraju importu.