Płatny wjazd do centrum miasta czyli ekologiczne restrykcje dla kierowców też w Warszawie?

Transport jest odpowiedzialny za szkodliwe poziomy zanieczyszczeń powietrza oraz jedną czwartą emisji gazów cieplarnianych w Unii Europejskiej. Wśród nich są m.in. tlenki azotu, tlenki węgla, substancje chemiczne pochodzenia organicznego (WWA), pyły zawieszone w powietrzu oraz dwutlenek siarki.  Samochody ciężarowe są odpowiedzialne za 40-50 proc. zanieczyszczenia tlenkiem azotu (NOx) pochodzącego z transportu drogowego w krajach członkowskich. Kolejnym efektem wzmożonego ruchu samochodowego jest przekroczona norma hałasu.  Unia Europejska oraz poszczególne miasta na różne sposoby próbują walczyć z negatywnym wpływem transportu na środowisko. Poniżej podsumowanie tych sposobów, które w bezpośredni sposób dotyczą kierowców.

Unia Europejska

W 1993 roku Unia Europejska wprowadziła EURO 1, pierwszą z norm dopuszczalnych emisji spalin w nowych pojazdach sprzedawanych na jej terenie.  W 2016 planowane jest wprowadzenie ostatniej normy EURO 6. Sukcesywnie od 1993 normy te są coraz bardziej zaostrzane. Dopuszczalna wartość emisji tlenków azotu ma wynieść 400 mg/kWh, a więc o 80% mniej niż w normie Euro 5 (największa dotychczas zmiana spośród wszystkich norm). Limity emisji cząstek stałych zostaną zmniejszone o 66%.  Normy te stanowią tzw. Europejski standard emisji spalin. Wprowadzane przez Unię Europejską normy ekologiczne wymuszają na przewoźnikach drogowych unowocześnianie floty.  Wprowadzenie tego systemu wiąże się z uzależnieniem wysokości stawki za km drogi publicznej w zależności od normy, którą pojazd spełnia. W konsekwencji im starsza ciężarówka tym więcej za przejazd musi zapłacić.

Francja

Ecotaxe: Obowiązujący od 1 października 2013 r. ekologiczny podatek od pojazdów ciężarowych (powyżej 3,5 tony). Podatek środowiskowy naliczany jest za każdy kilometr dróg krajowych (obejmuje 15 tys. km dróg krajowych), pokonany przez samochody ciężarowe.

Wysokość podatku zależy od: kategorii pojazdu (DMC, liczba osi), klasy emisji spalin i liczby kilometrów.

Wielka Brytania

W 2008 roku w Londynie wprowadzona została tzw. London low emission zone (LEZ). LEZ ma na celu poprawę jakości powietrza w Londynie dzięki wyeliminowaniu z ruchu kołowego pojazdów najbardziej zanieczyszczających środowisko naturalne.

Nie muszą płacić za wjazd do tej strefy: vany oraz minibusy, które spełniają normę EURO 3, ciężarówki oraz autobusy, które spełniają normę EURO 4, samochody osobowe oraz motocykle.

Samochody niezarejestrowane w Wielkiej Brytanii, które jednak spełniają warunku LEZ, mają utrudnione zadanie i muszą się zarejestrować w Transport for London za pośrednictwem poczty lub drogą elektroniczną w celu potwierdzenia, czy spełnione zostały standardy emisji zanieczyszczeń umożliwiające poruszanie się wewnątrz LEZ bez konieczności uiszczania opłat. Rejestracja może potrwać ok. 2 tygodni, dlatego operatorzy pojazdów proszeni są o złożenie wniosku możliwie jak najwcześniej przed wjazdem na obszar LEZ. Właściciele pojazdów, które nie spełniają wymogów muszą zapłacić za wjazd do strefy od 100 do 200 funtówdziennie.  Strefa jest monitorowana przez Automatic Number Plate Reading Cameras (ANPR), która sprawdza numery rejestracyjne pojazdów.

Congestion Charging Zone: 

Wjazd do ścisłego centrum Londynu jest płatny w dniach poniedziałek-piątek od 7.00-18:00. Standardowa opłata wynosi 10£ dziennie.

Niemcy

W Europie jest 235 Stref Niskiej Emisji (Low emission zones), z czego 53 istniejące w Niemczech. Pierwsze strefy zostały wprowadzone 01.01.2008 w Berlinie, Hanowerze i Kolonii. Wjazd do centrum Berlina jest niedozwolony dla aut bez odpowiedniej plakietki zaświadczającej czystość spalin. Zakres strefy obrazuje powyższa grafika-to teren ograniczony liniam szybkiej kolei miejskiej S-Bahn.

Tu znajdziecie mapę wszystkich LEZ w Europie: http://www.lowemissionzones.eu/

Włochy

We Włoszech stosuje się np. ITS czyli inteligentne systemy transportowe. Ich efektem mogą być np. fale zielonych świateł czy montaż ekranów informujących o zakorkowanych miejscach w mieście. W Mediolanie wprowadzenie takich ITS-ów już po pierwszym roku zmniejszyło zanieczyszczenie cząstkami stałymi aż o 57%.

W Mediolanie wprowadzono również płatny wjazd do centrum miasta tzw. Area C (zastąpił on system Ecopass).

Szwecja

W Sztokholmie i  Göteborgu obowiązuje tzw. trängselskatt czyli opłata za wjazd i wyjazd z centrum aglomeracji. Zarobione w ten sposób pieniądze mają zostaną przeznaczone na rozwój infrastruktury komunikacyjnej. Koszt całodniowego wjazdu do centrum stolicy to ok. 7,28 EUR (60 SEK).

Norwegia

System płatnego wjazdu do centrum miast obowiązuje również w Bergen (1986), Oslo (1990), and Trondheim (1991). Pierwszy rok po wdrożeniu systemu, liczba samochodów przejeżdżających przez punkty poboru opłat spadła o 10%. Pomimo że przedstawiciele biznesu i handlu ostrzegali przed wprowadzeniem płatnego wjazdu do centrum to obserwacje nie wskazują na jakiekolwiek konsekwencje gospodarcze w odniesieniu do centrum Oslo.

Polska

Zgodnie z dokumentem: STRATEGIA ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU SYSTEMU TRANSPORTOWEGO WARSZAWY do 2015 roku i na lata kolejne, w rozdziale ZADANIA STRATEGII DOTYCZĄCE ROZWOJU SYSTEMU DROGOWEGO WARSZAWY czytamy:

„Niezależnie od opłat za parkowanie, w dalszej przyszłości w celu ograniczania używania samochodów osobowych oraz powiązania korzystania z infrastruktury drogowej z ponoszeniem kosztów jej budowy i eksploatacji, rozważone będą możliwości wprowadzenia w Warszawie: opłat za korzystanie z wybranych elementów układu drogowego (np. mostów i tuneli), opłat za wjazd do obszaru centralnego.

Tego typu rozwiązania funkcjonują już w różnych miastach świata, np. Singapur, Oslo, czy Londyn. Ostatnio opłaty za wjazd do centrum wprowadzono także w Sztokholmie. Doświadczenia londyńskie pokazują, że wprowadzenie opłat za wjazd do centrum Londynu spowodowało zmniejszenie liczby pojazdów wjeżdżających do tego obszaru o około 18%. Spowodowało to zmniejszenie o ok. 30% strat czasu powodowanych zatłoczeniem ulic.”

Podobne plany podobno ma też Kraków.

Władze samorządowe tłumaczą potrzebę wprowadzenie takich opłat potrzebą wydatków na infrastrukturę drogową czyli dokładnie na to samo na co wydawana jest opłata paliwowa uiszczana przez każdego kierowcę w cenie paliwa. W tym roku wynosi ona ok. 10 gr na litr benzyny i ok. 26 gr na litr oleju napędowego…

Źródła:

http://www.tfl.gov.uk/http://www.epcplc.com/clients/tfl/lez/home.php

Oslo, system płatnego wjazdu do centrum

http://en.wikipedia.org/wiki/London_low_emission_zone

 Agnieszka, Clicktrans.pl