Firma transportowa korzystająca z podwykonawców a dodatkowe ubezpieczenie

Czy firma transportowa, która korzysta z usług podwykonawców musi zakupić dodatkowe ubezpieczenie?

Autor artykułu: Jerzy Różyk

Przewoźnik ponosi odpowiedzialność za ewentualne szkody w towarze od przyjęcia przesyłki od nadawcy do jej wydania określonemu odbiorcy.

Wynika to wprost z art. 17.1. konwencji CMR i art. 65.1. prawa przewozowego. Jeżeli przewoźnik wykonuje przewozy za pośrednictwem podwykonawców (przewoźników dalszych) ponosi za nich pełną odpowiedzialność zgodnie z art. 3 konwencji CMR i art. 5 prawa przewozowego. Może się zatem wydawać, że prawo przewozowe narzuca na przewoźników nie tylko dość duży reżim, ale również dużą, niemalże nieograniczoną odpowiedzialność, co poniekąd uzasadnia oczekiwania nadawców. A ci zwykle oczekują, aby zakres tej odpowiedzialności był jak najszerszy i zabezpieczał wszelkie szkody powstałe w przewożonym towarze.

OC Przewoźnika

Rynek ubezpieczeniowy oferuje przewoźnikom ubezpieczenie OCP, które w większym lub mniejszym stopniu pozwala na przeniesienie na zakłady ubezpieczeń skutków ponoszonej przez nich odpowiedzialności. Warto jednak wiedzieć, że zakłady ubezpieczeń ponoszą odpowiedzialność w granicach odpowiedzialności cywilnej przewoźników, co wyraźnie ogranicza zakres ochrony interesów nadawców wyłącznie do zdarzeń, za które przewoźnicy ponoszą odpowiedzialność prawną. W przypadku umownego ograniczenia zakresu ochrony ubezpieczeniowej, co jest charakterystyczne dla polis OCP, interes nadawców jest chroniony jeszcze w mniejszym stopniu. Dlatego też nadawcy powinni wiedzieć jaki jest zakres prawnej odpowiedzialności przewoźników i w jakim stopniu ta odpowiedzialność jest ubezpieczona.

W ramach ubezpieczeń OCP, większość zakładów ubezpieczeń udziela ochrony za przewozy wykonywane przez podwykonawców. Zlecanie przewozów podwykonawcom wiąże się jednak z dość dużym zagrożeniem nie pokrywania szkód z polis OCP posiadanych przez przewoźników. Dzieje się tak dlatego, że większość zakładów ubezpieczeń stosuje w warunkach zapisy narzucające na nich określone obowiązki:

• Jednym z nich jest obowiązek wystawiania listów przewozowych na przewoźników. Taki obowiązek powoduje, że przewoźnikiem wpisanym do listu przewozowego może być wyłącznie przewoźnik zlecający przewóz, natomiast w list przewozowy nie może być wpisany jego podwykonawca. Powszechnym zwyczajem i utartą praktyką jest wpisywanie do listów przewozowych przewoźników faktycznych, czyli tych którzy przyjmują przesyłkę do przewozu bezpośrednio od nadawcy. W takich sytuacjach, dane przewoźników zlecających podwykonawcom przewozy nie znajdą się w liście przewozowym i w przypadku powstania szkody zakłady ubezpieczeń najczęściej odmawiają jej pokrycia z polis OCP.
• Częstą wadą polis OCP jest udzielanie ochrony ubezpieczeniowej wyłącznie za przewozy wykonywane środkami transportu wpisanymi do polis OCP. Rodzi to zagrożenie, że w przypadku zlecania przewozów podwykonawcom (przewoźnikom dalszym), takie przewozy nie będą objęte ubezpieczeniami, gdyż użyte przez nich środki transportu nie będą wpisane do polis.
• Jeżeli dodatkowo polisy podwykonawców nie ochronią od szkód ze względu na inne wyłączenia, przewoźnicy będą musieli zadbać o pokrywanie tych szkód z własnych polis OCP lub pokrywać je z własnych środków.

Dlatego ważne dla nadawców jest to, aby polisy OCP posiadane przez przewoźników zawierały zapisy, które umożliwiają wpisywanie do listów przewozowych ich podwykonawców oraz nie ograniczały ochrony wyłącznie do przewozów wykonywanych pojazdami wpisanymi do polis.

 Oznacza to, że nadawcy powinni być zainteresowani weryfikacją nie tylko przewoźników, ale również polis OCP, którymi ci asekurują swoją odpowiedzialność.