Transport żywności w 2022 roku – co musisz wiedzieć?
Transport produktów spożywczych to jedna z najbardziej wymagających dziedzin transportu. Wpływ na to mają przede wszystkim wyśrubowane normy, a także duże zróżnicowanie produktów, które razem możemy określić jako żywność. Ryzyko jest też dużo większe niż w przypadku innych ładunków – w razie uszkodzenia towaru ryzykujemy nie tylko stratami materialnymi, ale również zdrowiem przyszłych konsumentów.
*
Kluczową rolę w transporcie żywności odgrywa czas, ze względu na ograniczoną przydatność do spożycia przewożonych produktów oraz zachowanie odpowiednich warunków podczas przewozu. Z tego względu w transporcie żywności szczególnie powszechny jest transport drogowy, który pod kątem tych 2 wymogów wypada korzystniej na tle transportu morskiego i lotniczego.
*
Jakie typy pojazdów są wykorzystywane do transportu żywności?
Przede wszystkim możemy je podzielić na pojazdy chłodnicze i grzewcze. Dodatkowo pojazdy chłodnicze dzielą się na:
- pojazdy izotermiczne – nie posiadają własnego systemu chłodzenia, wszystkie ściany są jednak izolowane, aby przewożone produkty utrzymały swoją temperaturę przez czas podróży
- pojazdy chłodnicze – posiadają izolowane ściany oraz dach i dodatkowo system chłodzenia mechanicznego (agregat sprężarkowy), który pozwala obniżyć temperaturę wewnątrz pojazdu nawet do -20°C.
- lodownie – posiadają izolowane ściany oraz dach, a także system chłodzenia inny niż agregat sprężarkowy (lód, skroplone gazy etc.)
*
Jakie wymogi musi spełnić przewoźnik transportujący żywność?
Przede wszystkim pojazdy, których używa w transporcie żywności muszą zostać zatwierdzone przez Powiatowy Inspektorat Sanitarny, a także – jeśli planuje transportować mięso lub produkty pochodzenia zwierzęcego – zarejestrowany w Głównym Inspektoracie Weterynaryjnym. Kierowca powinien posiadać też aktualną książeczkę sanepidowską. Ponadto wszystkie produkty pochodzenia zwierzęcego powinny zostać zarejestrowane przez powiatowego lekarza weterynarii.
Pojazd, którym transportuje produkty spożywcze musi być oczywiście sprawny i dokładnie czyszczony po każdym transporcie. Jeśli jest to chłodnia, musi posiadać dodatkowo system monitorujący i zapisujący temperaturę w pomieszczeniu, gdzie składowany jest ładunek. Powodem jest konieczność utrzymania temperatury na odpowiednim poziomie przez cały czas transportu (utrzymanie tzw. „łańcucha chłodniczego”) – produkty rozmrażane i ponownie zamrażane są równie niebezpieczne dla zdrowia, jak te przechowywane w niewłaściwych temperaturach.
Dodatkowe obostrzenia dotyczą także pojazdów, które przewożą materiały pochodzenia roślinnego – sypkie (np. zboże) oraz płyny:
- nie jest wymagany transport w temperaturze poniżej 0, ale konieczna jest ochrona produktów przed zanieczyszczeniami z zewnątrz (szkodnikami czy warunkami atmosferycznymi)
- pojazd, którym takie produkty są przewożone powinien być wykorzystywany wyłącznie do przewożenia żywności
- pojazd, którym takie produkty są przewożone powinien być w sposób widoczny i nieścieralny oznakowany jako pojazd do transportu żywności
*
Kto ponosi odpowiedzialność za nieprawidłowy transport produktów spożywczych?
Za prawidłowy transport żywności odpowiada przewoźnik. W praktyce jednak dostarczenie konsumentom żywności wysokiej jakości i bezpiecznej dla zdrowia leży przede wszystkim w interesie producenta. Dlatego ważne jest, aby podczas zlecania transportu dokładnie określić, jakie warunki powinny zostać spełnione w trakcie transportu i jakie procedury muszą być przestrzegane w razie problemów na trasie (wypadku, objazdu, nieoczekiwanego postoju etc.). Ważne, aby pamiętać, że warunki, w jakich należy transportować żywność dotyczą nie tylko wnętrza pojazdu, ale także przestrzeni załadunku i rozładunku.
*
Podstawy prawne dotyczące przewozu żywności
Właściwe warunki i sposoby transportu produktów spożywczych określa kilka dokumentów, przede wszystkim Ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia.. Spośród nich warto wspomnieć o rozporządzeniu w sprawie wymagań sanitarnych dotyczących środków transportu żywności, substancji pomagających w przetwarzaniu, dozwolonych substancji dodatkowych i innych składników z 19 grudnia 2002 roku. Na szczególną uwagę zasługuje umowa ATP, która oprócz wymogów względem pojazdów transportujących żywność wskazuje też dokładnie odpowiednie temperatury transportu żywności schłodzonej i mrożonej.
– zamrożona lub głęboko zamrożona śmietana, koncentraty soków owocowych, lody: -20°C
– zamrożone i głęboko mrożone ryby: -18°C
– inne głęboko zamrożone produkty żywnościowe: -18°C
Żywność schłodzona:
– ryby: +2°C
– podroby: +3°C
– dziczyzna: +4°C
– mleko w cysternie, przeznaczone do bezpośredniego spożycia: +4°C
– drób i króliki: +4°C
– mięso: +7°C
– masło: +6°C
UWAGA: Jeśli produkty pochodzenia zwierzęcego są zapakowane w opakowania pojedyncze lub zbiorcze, umowa nie reguluje odpowiedniej temperatury transportu. Każdorazowo musi to zrobić producent (lub zlecający transport).
Umowa ATP jest dokumentem międzynarodowym, oprócz Polski do jej przestrzegania zobowiązały się także: USA, Austria, Wielka Brytania, Irlandia, Węgry, Belgia, Dania, Chorwacja, Czechy, Finlandia, Norwegia, Szwecja, Rosja, Grecja, Hiszpania, Portugalia, Holandia, Luksemburg, Kazachstan, Maroko, Niemcy, Słowacja, Słowenia czy Włochy.
*
Transport produktów spożywczych z firmą transportową – o czym należy pamiętać?
Przede wszystkim upewnij się, że przewoźnik posiada wymagane zezwolenia. Przekaż mu dokładne wytyczne odnośnie temperatury i wilgotności powietrza, a także procedury na wypadek sytuacji losowych na drodze. Warto też zdecydować się na przewoźnika, który posiada ubezpieczenie OCP – wówczas będziesz mieć prawo do odszkodowania w razie uszkodzenia towaru. W przypadku żywności ma to szczególne znaczenie, ponieważ każde opóźnienie na trasie obniża wartość towaru.
*
Koszt transportu żywności
Cena transportu żywności jest dużo bardziej zróżnicowana niż w przypadku innych typów ładunków. Zależy nie tylko od wielkości ładunku, długości trasy i terminów, w jakich transport ma być zrealizowany, ale przede wszystkim od rodzaju przewożonych produktów i wiążących się z tym warunków transportu.
Poniżej znajdziesz przykładowe zlecenia transportu żywności. Wszystkie ceny pochodzą z prawdziwych zleceń zrealizowanych za pośrednictwem serwisu aukcji transportowych Clicktrans.
Herbata w workach z Machelen (Belgia) do Zgierza (Polska) za 300 zł
https://clicktrans.pl/przesylka/herbata-2-x-40-kg-opakowanie-worki,2735764
Oliwa z oliwek z Aten (Grecja) do Rzeszowa (Polska) za 250 zł
https://clicktrans.pl/przesylka/oliwa-z-oliwek,2269368
*
Sprawdź koszt transportu żywności >>
Proponuję naprawdę uaktualnić artykuł – ustawa o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia z 11 maja 2001 roku została uchylona w 2006 roku
Dzień dobry. Dziękujemy za czujność – uaktualniliśmy 🙂